Toplu Tasimalarda Engellilere Ucretsiz
ÜCRETSİZ
VEYA İNDİRİMLİ SEYAHAT KARTLARI YÖNETMELİĞİ
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmelik, 8/1/2002 tarihli ve 4736 sayılı Kamu
Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun kapsamında ücretsiz veya indirimli
yolcu taşıma hizmeti verecek toplu taşıma araçlarının belirlenmesi, toplu
taşıma hizmetinin kapsamı ve bu hizmetlerden ücretsiz veya indirimli
yararlanmaya ilişkin usul ve esasların tespiti amacıyla düzenlenmiştir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, 4736 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin sekizinci fıkrasına
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığını,
b) Engelliler için kimlik kartı: Engellilere tanınan hak
ve hizmetlerden yararlanmada kullanılmak üzere Bakanlık tarafından verilen
ve engellilik durumuna göre ulaşımda refakatçi ile birlikte yararlanma
durumunu da gösteren kimlik kartını,
c) İl müdürlüğü: Aile ve Sosyal Politikalar İl
Müdürlüğünü,
ç) Seyahat kartı: 4736 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin
ikinci fıkrasında sayılan engelliler ve refakatçileri dışındaki kişilerin
ücretsiz seyahat hakkından yararlanabilmesi için Bakanlık tarafından
düzenlenecek kartı,
d) Şehir içi toplu taşıma
hizmetleri: Şehir içi kara ve deniz taşımacılığında taksi, taksi dolmuş,
dolmuş, rekreaktif, turistik ve servis amaçlı
kullanılan araçlar hariç olmak üzere; demiryolları ve denizyollarının şehiriçi hatlarında sunulan toplu insan ulaşımına
yönelik hizmetler ile belediyelere, belediyeler tarafından kurulan
şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından
yetki verilen özel şahıs veya şirketlere ait olup da mevzuatına göre ayakta
yolcu taşıyabilen araçlar ya da demiryolları ve denizyolları araçları
kullanılmak suretiyle sunulan şehir içi toplu insan ulaşımına yönelik
hizmetleri,
e) Şehirlerarası toplu taşıma hizmetleri: Rekreatif, turistik ve servis amaçlı kullanılanlar
hariç olmak kaydıyla, demiryolları ve denizyolları araçları kullanılmak
suretiyle sunulan şehirlerarası toplu insan ulaşımına yönelik hizmetleri,
ifade eder.
Ücretsiz
seyahat hakkından yararlanacak kişiler
MADDE 4 – (1) 4736
sayılı Kanunun 1 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca demiryolları ve
denizyollarının şehiriçi ve şehirlerarası
hatlarından, belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere,
birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen
özel şahıs ya da şirketlere ait şehiriçi toplu
taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanacaklar aşağıda
belirtilmiştir:
a) 24/2/1968 tarihli ve 1005
sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden
Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında aylık bağlananların
kendileri, eşleri, anne ve babaları ile evli olmayan ve yirmi beş yaşını
doldurmamış çocukları.
b) 8/6/1949 tarihli ve 5434
sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 56 ncı
ve mülga 64 üncü maddesi, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci
maddesinin sekizinci fıkrası, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi
Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun veya 2330 sayılı Kanun
hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlarda belirtilen
haller kapsamında;
1) Hayatını kaybedenlerin,
2) Harp veya vazife malulü sayılanlardan aylık almakta
iken hayatını kaybedenlerin,
3) Harp veya vazife malulü sayılmaları sebebiyle aylık
almakta olanların,
4) Harp veya vazife malulü sayılmaları sebebiyle aylık
almakta iken, sınıf veya görev değiştirerek çalışmaya devam etmekle
birlikte veya 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine göre sigortalı olmayı
gerektiren bir işte çalışmaya başlamış olmakla birlikte bu aylıkları
kesilmesi gerekmeyenlerin,
kendileri, eşleri,
anne ve babaları ile evli olmayan ve yirmi beş yaşını doldurmamış
çocukları.
c) 5434 sayılı Kanunun mülga 45 inci maddesi ile 5510
sayılı Kanunun 47 nci maddesinin birinci
fıkrasında belirtilen haller kapsamında;
1) Hayatını kaybedenlerin,
2) Harp veya vazife malulü sayılanlardan aylık almakta
iken hayatını kaybedenlerin,
3) Harp veya vazife malulü sayılmaları sebebiyle aylık
almakta olanların,
4) Harp ve vazife malulü sayılmaları sebebiyle aylık
almakta iken, sınıf veya görev değiştirerek çalışmaya devam etmelerinden
veya 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında çalışmaya
başlamalarından dolayı aylıkları kesilenlerin,
kendileri, eşleri,
anne ve babaları ile evli olmayan ve yirmi beş yaşını doldurmamış
çocukları.
ç) 28/5/1986 tarihli ve 3292
sayılı Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının Bağlanması Hakkında Kanun kapsamındaki
hizmetleri sebebiyle vatani hizmet tertibinden aylık bağlananların
kendileri, eşleri, anne ve babaları ile evli olmayan ve yirmi beş yaşını
doldurmamış çocukları.
d) 24/6/2008 tarihli ve 5774
sayılı Başarılı Sporculara Aylık Bağlanması ile Devlet Sporcusu Unvanı
Verilmesi Hakkında Kanuna göre aylık bağlananların kendileri.
e) Engelliler için sağlık kurulu raporuyla % 40 ve
üzerinde engelli olduğunu belgeleyen Türk vatandaşlarının kendileri, ağır
engellilerin ise kendileri ile birlikte birden fazla olmamak üzere beraber
seyahat ettikleri refakatçileri.
60 yaş ve
üstü bireylerin ücretsiz veya indirimli yolculuk hakkı
MADDE 5 – (1) Türk
vatandaşı olan altmış beş yaş ve üzeri kişiler, demiryolları ve
denizyollarının şehiriçi hatları ile
belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, müessese
ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da
şirketlere ait şehir içi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak
yararlanır.
(2) Türk vatandaşı olan altmış beş yaş ve üzeri kişiler,
demiryolları ve denizyollarının şehirlerarası hatlarından %50 indirimli
olarak yararlanır.
(3) Toplu taşıma araçlarının ait olduğu kurum ve
kuruluşlar, belediyeler, belediyeler tarafından kurulan şirketler,
birlikler, müessese ve işletmeler, altmış yaş ile altmış beş yaş arasında
bulunan kişilerin toplu taşıma araçlarından ücretsiz veya indirimli olarak
yararlanmasını sağlayabilir.
Ücretsiz
veya indirimli seyahat hakkının kullanımı
MADDE 6 – (1)
Ücretsiz veya indirimli seyahat edebilmek için;
a) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç)
ve (d) bentleri kapsamındakiler için Bakanlık tarafından verilen Seyahat
Kartı,
b) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (e) bendi
kapsamındakiler için Engelliler İçin Kimlik Kartı, engellilere kimlik kartı
verilmesine ilişkin 19/7/2008 tarihli ve 26941
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik uyarınca verilmiş bulunan
kimlik kartı, anılan Yönetmeliğin geçici 1 inci maddesinde sayılan
engelliler için kimlik kartı ile engel oranının yer aldığı nüfus cüzdanı,
c) 5 inci madde kapsamındakiler için nüfus cüzdanı,
kullanılır.
(2) Toplu taşıma araçlarından ücretsiz veya indirimli
yararlanma amacıyla birinci fıkrada belirtilen belgelerin ibraz edilmesi
halinde, ücretsiz veya indirimli seyahat hakkı herhangi bir gerekçeyle
engellenemez.
(3) Kişiler, birinci fıkrada belirtilen belgeleri ibraz
etmek suretiyle toplu taşıma araçlarından ücretsiz veya indirimli
yararlandırılır. Toplu taşıma hizmetini sunan kurum ve kuruluşlar ile
belediyeler, ücretsiz veya indirimli seyahat hakkının kullanılması ile ilgili
kolaylaştırıcı tedbirler alır.
(4) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (e) bendi
kapsamındaki ağır engellinin, refakatçisi olduğunu beyan ettiği kişiden bu
hakkın kullanımına ilişkin ayrıca belge talep edilmez.
(5) Seyahat kartları aynı zamanda tanıtım amaçlı olarak
da kullanılabilir.
Seyahat
kartının şekli ve basımı
MADDE 7 – (1)
Seyahat kartında; kişinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, adı, soyadı,
doğum yeri, doğum tarihi, hak sahibine yakınlık derecesi, geçerlilik
tarihi, seri numarası gibi bilgiler ile fotoğrafı yer alır.
(2) Seyahat kartının şekli, içeriği, ebadı, değiştirme
ve geçerlilik tarihi, tahrif ve sahtecilikten korumak maksadıyla seyahat
kartı üzerine konulacak güvenlik unsurları ile basım ve teslimat aşamasında
uygulanacak sistem ve teknoloji, Bakanlık tarafından belirlenir.
Seyahat
kartı başvurusu
MADDE 8 – (1) Bu
Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında belirtilen seyahat kartını almak için; Bakanlığın
belirleyeceği belgelerle birlikte il müdürlüğüne başvuruda bulunulur.
(2) İlgili kurumlardan elektronik ortamda ulaşılan bilgi
ve belgeler kişilerden talep edilmez.
Seyahat
kartının teslimi
MADDE 9 – (1)
Seyahat kartı, hak sahiplerine bedelsiz olarak verilir.
(2) Seyahat kartı, il müdürlüğü tarafından kişinin
bizzat kendisine veya kanuni temsilcilerine teslim belgesi imzalatılarak
teslim edilebileceği gibi talebi halinde başvuruda belirttiği adrese
gönderilebilir.
(3) Verilen seyahat kartlarının seri numaraları
elektronik ortama aktarılır.
Seyahat
kartının yeniden düzenlenmesi
MADDE 10 – (1)
Seyahat kartının içeriğinin değişmesi, çalınması, kaybedilmesi veya
herhangi bir nedenle kullanılamaz hale gelmesi durumunda Bakanlık
tarafından bedelsiz olarak yeniden düzenlenir.
Seyahat
kartının iade edilmesi
MADDE 11 – (1) Vefat
edenlerin, evlenenlerin veya yirmi beş yaşını doldurmuş olan çocukların
kartları ile herhangi bir nedenle kullanılamaz hale gelen veya
geçerliliğini kaybeden seyahat kartları il müdürlüğüne iade edilir.
İdari ve
cezai işlemler
MADDE 12 – (1) İlgili
kurumlar, belediyeler ile belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs
ya da şirketler, ücretsiz ve indirimli seyahat hakkının kullanılması ile
ilgili olarak gerekli tedbirleri alır.
(2) Ücretsiz veya indirimli seyahat hakkının
kullandırılmaması hâlinde bu haktan faydalandırılmayan her kişi için mülki
idare amiri tarafından toplu taşıma aracının tarifesi üzerinden elli tam
bilet bedeli tutarında idari para cezası uygulanır. Bu maddeye göre
verilecek idari para cezaları tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir ve
genel bütçeye gelir kaydedilir.
Seyahat
kartında tahrifat, sahtecilik
MADDE 13 – (1)
Üzerinde tahrifat, silinti ve kazıntı olan kartlar geçersizdir.
(2) Gerçeğe aykırı kart düzenleyenler veya bu tür kartı
bilerek kullananlar, iade etmesi gerektiği halde seyahat kartını kullanmaya
devam edenler, kart üzerinde tahrifat, silinti, kazıntı yapanlar ile tahrif
edilmiş kartları kullananlar hakkında genel hükümlere göre cezai işlem
yapılır.
Atıflar
MADDE 14 – (1) Bu
Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılan 17/5/1995
tarihli ve 22286 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti
Emekli Sandığınca Aylık Bağlananlara Verilecek Tanıtım Kartları ve Ücretsiz
Seyahat Kartları Yönetmeliğine yapılan atıflar bu Yönetmelik hükümlerine
yapılmış sayılır.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 15 – (1) 17/5/1995 tarihli ve 22286 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığınca Aylık Bağlananlara
Verilecek Tanıtım Kartları ve Ücretsiz Seyahat Kartları Yönetmeliği
yürürlükten kaldırılmıştır.
Mevcut
kartların geçerliliği
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılan Yönetmelik
uyarınca verilmiş olan kartlar, bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden
itibaren bir yıl süreyle geçerlidir.
Mevcut
hakların kullanımı
GEÇİCİ
MADDE 2 – (1) 2/8/2013 tarihinden önce
yetim aylığı alan ve ücretsiz seyahat hakkı bulunanların ücretsiz seyahat
hakkı bu aylıkları almaya devam ettikleri müddetçe saklıdır.
Yürürlük
MADDE 16 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı yürütür.